هوای غیر آلوده (Air pollution)

هوا، به عنوان یک تعریف مصطلح برای توصیف مخلوطی از گاز ها که هر یک قشر نسبتاً نازکی را در اطراف زمین به وجود می آورند به کار برده می شود. ترکیب این مخلوط از زمین به طرف بالا تا حدود ۵۰ مایل به طور قابل ملاحظه ای ثابت است.

جدول فوق چگونگی ترکیب آلودگی هوای خشک را طبقه ای از طبقات پیرامون کره ی زمین به صورت درصد حجمی ارائه می دهد در ضمن مجموع جرم نسبی هر جزء در تمام اتمسفر داده شده است.

غلظت درصد حجمی، حجم یک جزء مشخص درصد حجم هوا می باشد. جرم کل اتمسفری هر جزء می تواند توسط درصد حجمی یا درصد وزنی معین می شود که متعاقبا برای جرم کل اتمسفر به کار برده می شود. مبادله ی درصد حجمی با درصد وزنی توسط ضرب درصد حجمی در وزن مولکولی جزء مورد نظر به دست می آید. این حاصل ضرب بعداً ((بر عدد۲۹)) وزن مولکولی متوسط هوا  تقسیم می گردد.

جرم کل اتمسفر* ۱۰^۵ * ۵/۶  و بیش از ۹۹/۹۹۹ درصد از این مقدار در ۵۰ مایلی سطح زمین یافت شده است.

به خاطر این جرم عظیم حتی اجزاء بسیار کمیاب هم به مقدار نسبتاً زیاد یافت می شوند.

برای مثال ازون فقط به مقدار  ^۱۰-۶ * ۲ درصد می باشد. اما جرم کلی ازون  اتمسفری با این درصد کوچک ۱۹۰ میلیون تن گزارش شده است. همانطور که در جدول زیر مشاهده می شو نیتروژن و اکسیژن از گاز های بسیار فراگیر اتمسفر و رویهم ۹۹% حجم را تشکیل می دهند.

تقریباً مابقی اتمسفر از آرگون و کربن دی اکسید، درصد حجمی کل مجموع این چهار جزء در هوای خشک تمیز ۹۹/۹۹ درصد است.

جدول زیر شامل اجزای هوای خشک است بنابرایت آب از قلم افتاده است  که یک جزء اصلی پنجم از هوای تمیز است.

در جدول زیر آب وارد نشده چرا که برخلاف سایر اجزاء بخار آب به مقادیر متفاوتی در هوای تمیز یافت می شود. آب موجود در اتمسفر وابسته به دما و سرعت تبخیر آب از منابع موجود از ۰/۰۱ تا ۵ درصد تغییر می کند و عموماً مقدار آن مابین ۱ تا ۳ درصد است. مشخص است که وجود بخار آب غلظت سایر اجزاء اتمسفری را به زیر مقادیر داده شده در جدول مذکور تغییر خواهد داد. هرچند تناسب نسبی  سایر اجزاء اساساً ثابت باقی می ماند و وقتی که میزان رطوبت مشخص شود درصد سایر گازها می توانند از این ثابت تناسب محاسبه شوند. اجزا جزئی هوا بسیار متعددند  و تعدادی از آنها ، از روند های طبیعی متنوعی حاصل می شوند.

هیدروژن سولفید (H_۲S)، سولفوردی اکسید (SO_۲) و کربن منو اکسید  (CO) همگی توسظ عمل آتشفشانها حاصل شده و در اتمسفر موجود هستند.

پوسیدگی گیاهان و جانداران تحت شرایط فاقد اکسیژن (پوسیدگی غیر هوازی) متان (CH_۴)، آمونیاک (NH_۳) و هیدروژن سولفید (H_۲S)را تولید می کند.

اکسید های نیتروژن  (N_۲O , NO , NO_۲) توسط تخلیه بار الکتریکی در طی رعد و برق تولید می شود و نیز چندین تن کربن  منوکسید توسط آتش سوزی جنگلها به وجود می آید.

منبع:کتاب آلودگی محیط زیست (هوا، آب، خاک، صوت) دکتر مینو دبیری/ و…