به گزارش پایگاه خبری تحلیلی زیست سیما به نقل از اصغر مبارکی در گفت و گو با ایسنا ضمن اشاره به آخرین وضعیت تنوع زیستی جهان براساس گزارش‌های بین‌المللی اظهارکرد: صندوق جهانی حیات وحش هر دو سال یک‌بار گزارشی را تحت عنوان «گزارش کره حیات» منتشر می‌کند. این گزارش تاکید می کند که اگر قرار است حیات انسان روی کره زمین ادامه یابد، لازم است که تنوع زیستی حفظ شود. تعداد زیادی از افراد تصور می‌کنند که تنوع زیستی فقط در حوزه مسائل مربوط به محیط زیست مطرح است درحالی که بسیاری از فعالیت‌های بشر از جمله فعالیت اقتصادی و توسعه جوامع، امنیت غذایی و… بدون حفظ تنوع زیستی امکان‌پذیر نیست.

وی با بیان اینکه گزارش اخیر صندوق جهانی حیات وحش تغییر و تحولات حوزه تنوع زیستی در بازه زمانی ۱۹۷۰ تا ۲۰۱۶ را مورد بررسی قرار داده است، تصریح کرد: مهمترین شاخص مورد بررسی در گزارش حیات کره، «شاخص کره حیات» است که انواع گونه‌ها را به لحاظ فراوانی رصد می‌کند. در آخرین گزارش صندوق جهانی حیات وحش که اخیرا منتشر شده است بیش از ۲۱ هزار جمعیت از گونه‌های مختلف پستانداران، پرندگان، خزندگان و دوزیستان مورد پایش قرار گرفته‌اند.

کاهش ۶۸ درصدی شاخص کره حیات

این کارشناس تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به اینکه از این ۲۱ هزار جمعیت ۴۰۰ گونه با جمعیت ۵۰۰۰ نفر جدید بوده‌اند و در گزارش سال‌های قبل حضور نداشتند، گفت: بررسی این ۲۱ هزار جمعیت، کاهش ۶۸ درصدی گونه‌های پایش شده از سال ۱۹۷۰ تا ۲۰۱۶ را نشان می‌دهد. این یعنی شاخص کره حیات ۶۸ درصد کاهش یافته است که نشانگر وضعیت نزولی جمعیت گونه‌های گیاهی و جانوری جهان است.

به گفته مبارکی بر اساس گزارش صندوق جهانی حیات وحش ۷۵ درصد از زمین‌های عاری از یخ کره زمین تغییر و تحول یافته‌اند همچنین عمده اقیانوس‌های ما روی کره زمین آلوده هستند و ۸۵ درصد تالاب‌ها از بین رفته‌اند. صید بیش از حد، آلودگی، فاضلاب‌های صنعتی و امسانی و توسعه مناطق ساحلی عمده فشارهای بشر بر اقیانوس‌ها است.

وی در ادامه تصریح کرد: مهمترین علت از بین رفتن تنوع زیستی در کشورهای مختلف جهان تغییر کاربری اراضی است یعنی جنگل‌ها و مراتع روی سطح کره زمین از بین رفته و به زمین‌های کشاورزی تبدیل شده‌اند همچنین بر اساس این گزارش زیستگاه‌های آب شیرین (رودخانه‌ها، تالاب‌ها، دریاچه‌ها و…) بیشترین آسیب را از نابودی تنوع زیستی طی ۵۰ سال اخیر دیده‌اند. بر اساس اطلاعات این صندوق جهانی از سال ۱۷۰۰ تاکنون ۹۰ درصد تالاب‌ها از بین رفته‌اند و این مسئله تاثیر زیادی بر از بین رفتن تنوع زیستی محیط‌های آبی داشته است.

این کارشناس تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست ادامه داد: اکوسیستم‌های آب شیرین به عنوان یکی از مهمترین زیستگاه‌های هر سرزمین هستند و نابودی آن‌ها آسیب زیادی به گونه‌های جانوری درشت جثه مانند ماهیان خاویاری، کروکودیل‌ها و اسب‌های دریایی و… وارد کرده است.

کاهش ۸۴ درصدی آب‌های شیرین جهان

مبارکی با بیان اینکه بر اساس شاخص کره حیات آب‌های شیرین در سطح زمین به طور متوسط ۸۴ درصد کاهش یافته‌اند، گفت: بر اساس شاخص تنوع زیستی، آستانه تنوع زیستی ۹۰ درصد برآورد شده است. یعنی ما باید ۹۰ درصد از تنوع زیستی سطح کره زمین را تاکنون حفظ می‌کردیم اما این شاخص در گزارش صندوق جهانی حیات وحش ۷۰ درصد برآورد شده است.

وی در ادامه گفت: گروه‌های بسیار تاثیرگذاری که به آن‌ها توجهی نمی‌شود – مانند حشرات – به صورت عمده از بین رفته‌اند.

مبارکی با اشاره به اینکه در این گزارش به عوامل از بین رفتن تنوع زیستی اشاره شده است، اظهار کرد: علاوه بر تخریب زیستگاه‌ها عواملی مانند برداشت بیش از حد از اکوسیستم به ویژه در محیط‌های آبی، ورود گونه‌های مهاجم و انواع آلودگی‌ها و تغییر اقلیم در از بین رفتن تنوع زیستی نقش دارند.

یک پنجم گونه‌های وحشی در معرض خطر انقراض

این کارشناس تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست در پایان با بیان اینکه یک پنجم گونه‌های وحشی به دلیل مسائل مرتبط با تغییرات اقلیم در معرض خطر انقراض هستند، تصریح کرد: حتی پیش‌بینی می‌شود که با وضع موجود نتوانیم این گونه‌ها را از انقراض نجات دهیم.