اصولا عملیات جمع‌آوری چنین تورهایی چگونه و چرا انجام می‌شود؟

یکی از روش های صیادی که اصطلاحا به آن گوشگیر می‌گویند به این ترتیب است که صیادان توری را پهن می‌کنند که چشمه‌های درشتی دارد. این روش ماهیگیری به دلیل نزدیکی به ساحل و جنس تور که فیلامنت است،‌غیرقانونی است. چرا که در قوانین سازمان منطقه آزاد و محیط زیست جزیره در محدوده ای از ساحل نمی‌توان تور انداخت. اما متاسفانه برخی صیادان به این کار مبادرت می‌کنند. به این ترتیب تور خیلی بزرگی را پهن می‌کنند که سطحش بویه و زیرش وزنه دارد و به صورت عمودی در متراژ بزرگ ۵۰۰ تا ۱۰۰۰ متر در داخل دریا پخش می‌شود. ماهی های گله ای و دیگر ماهی ها در این تورها گیر می‌کنند.

معمولا جمع‌آوری این تورها چقدر زمان می‌برد؟

این به ابعاد تور بستگی دارد. اگر کوچک باشد با یک غواصی تمام می‌شود. پروژه اخیر به دلیل بزرگ بودن تور ۲ تا ۳ روز زمان برد. ما کشتی غرق شده ای داریم به نام داما که بیشتر غواصان آن را می‌شناسند؛ کف کشتی در مد کامل آب در عمق ۳۳ یا ۳۴ متری است و عرشه آن در عمق ۲۴ یا ۲۵ متری است. این تور از اواسط کشتی گیر کرده بود و روی کشتی را هم گرفته بود . ما ۷ یا ۸ نفر بودیم و با دبه‌هایی تورها را شناور می‌کنیم و می‌بریم و جدا می‌کنیم تا بتوانیم آن را به  سطح دریا بکشانیم.

با توجه به اسکلت به‌جا مانده لاکپشت تقریبا می‌توان گفت حداقل یک یا دو ماه در آن گیر کرده بود. به این نوع تورها اصطلاحا تورهای سرگردان یا ارواح می‌گویند. ما از زمانی که برنامه ریزی و تدارکات را فراهم و شروع به جمع‌آوری تور کردیم، یک هفته‌ای زمان برد.

تبعات زیست‌محیطی تورهای سرگردان چیست؟

وقتی ماهی در این تورها گیر می‌کند، بعد از ۱۲ یا ۲۴ ساعت جمع آوری می‌شود. اما گاهی به دلیل جزر و مد و طوفان‌های دریایی و یا پارگی بویه‌ها و یا برخورد با قایق‌ها این تورها یا به صخره‌های مرجانی و یا به کشتی‌های غرق شده برخورد می‌کنند. این مسئله باعث فاسدشدن ماهی‌های داخل تور می‌شود و در نتیجه دیگر ماهی‌ها و جانداران به سمت آنها می‌روند و آنها هم در تور گیر می‌کنند. همان‌طور که گفتم در همین تور ما اسکلت یک لاکپشت را پیدا کردیم

البته اولین بار نیست که این کار را انجام می‌دهیم . شاید در طول سال ۷ یا ۸ چنین تورهایی را جمع می‌کنیم و ماهی های بسیار زیادی در آنها هستند که اگر زنده باشند رهاسازی می‌شوند ولی بیشتر اوقات این تورها قتلگاه است و ماهی های بزرگتر هم، برای تغذیه از  ماهیها، در این تورها گیر می‌کنند.

برآوردی از تعداد تورهای سرگردان دارید؟

آمار این‌ها را باید از اداره شیلات گرفت و بر اساس گزارشی که صیادان می‌دهند؛ البته معمولا آنها این کار را انجام نمی‌دهند زیرا همان‌طور که عرض کردم این نوع صیادی کار غیرقانونی به حساب می‌آید.

بعضی از تورها که به آنها فیلامنت می‌گویند بسیار کوچکند و معمولا نامریی است. به همین دلیل خرید و فروشش غیرقانونی است اما متاسفانه این اتفاق می‌افتد.

شما چطور این تورهای سرگردان را شناسایی می‌کنید؟

ما معمولا این کار را تصادفی انجام می‌دهیم. مگر اینکه صیادان گزارش کنند تور آنها گم شده و ما برای پیدا کردن آن تورها بر اساس محدوده‌ای که گزارش شده عمل می‌کنیم. خیلی وقت‌ها این تورها کف دریا می‌روند و در عمق دریا ماهی های کفگیر در آن گیر می‌کنند.

ارگان یا مجموعه‌ای متولی جمع‌آوری این تورها نیست؟

چرا؛ گشت محیط زیست این کار را انجام می‌دهد اما محدوده گشت زنی آنها را نمی‌دانیم. البته  اداره شیلات گشت حفاظت منابع دارد و سرکشی می‌کند اما با توجه به وسعت دریا به راحتی نمی‌توان فهمید کی و کجا تور انداخته شده است. ما موردی و یا تصادفی این کار را انجام می‌دهیم. البته با اداره محیط زیست هماهنگ می‌کنیم و آنها هم خیلی با ما همکاری می‌کنند و امکانات در اختیار ما قرار می‌دهند.